اصول بسته بندی مواد غذایی

چکیده:

هدف از بسته بندی کردن این است که هم زمان نگهداری مواد غذایی افزایش یابد و هم بطور کلی از خطر عوامل فساد درونی و بیرونی و اکسایش حفظ شود. همچنین حمل و نقل مواد غذائی بهتر و آسانتر انجام گردد. بسته بندی محصولات غذایی، چنان جدی و مسئله ساز است که می باید دولت به عنوان گامی در راه توسعه صادرات تسهیلاتی برای وارد کردن دستگاههای جدید بسته بندی و مواد لازم فراهم آورد و امکاناتی کافی در اختیار شرکت های صادر کننده قرار دهد. در این مقاله به مهمترین عوامل موثر در فساد از جمله میکروارگانیسم و اکسیژن و نقش بسته بندی در جلوگیری از ورود آنها به مواد غذایی تحت عنوان بسته بندی و بهداشت ، اهمیت اقتصادی بسته بندی که مهم ترین آن افزایش طول عمر نگهداری مواد غذایی ویژگی های بسته بندی مانند عدم تاثیر متقابل سوء بین محصول و ماده بسته بندی، ویژگی مکانیکی، مقاومت حرارتی وجذاب بودن ظاهر بسته بندی و چند روش بسته بندی از جمله روش بسته بندی اتمسفر تغییر یافته شماری از انواع بسته بندی بررسی و به مزایا و معایب آنها پرداخته می شود . همچنین به تاریخچه ای مختصر از استفاده از این مواد در موارد خاص نیز اشاره خواهد گردید. یکی از قدیمی ترین ظروف بسته بندی مخصوصاً در مورد مواد غذایی ظروف شیشه ای می باشد اعتقاد بر این است که   شیشه گری نوعی از صنعت کوزه گری بوده و قدمت آن به ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد و در باستان ساخت بطریهای شیشه ای یک صنعت مهم بشمار می آمد.

مقدمه

بسته بندی یک بخش اساسی در زندگی روزمره ما است. ما در زندگی امروزه تحت فشارهای زیادی زندگی می کنیم. با توجه به نوع زندگی ما و در کار و در زندگی شخصی و کلیه فعالیت هایی که درگیر آن هستیم و بسته بندی با تغییرات زیادی در نوع مصرف مواجه است. تغییر دورنما و آینده زندگی جمعی و امتیازاتی که تکنولوژی های جدید به همراه آورده است و به طور ثابت و پایدار فرصت های جدیدی را برای تولید کنندگان در یافتن راه های جدید برای راضی کردن و برآورده کردن نیازهای مشتریان بسته بندی پدید آورده است. مصرف بسته بندی هزینه های زنجیره تولید را افزایش می دهد. مصرف بسته بندی نباید تنها به جاذبه و تاثیرات بصری آن در سوپر مارکت ها توجه داشته باشد بلکه باید از محتویات بسته بندی محافظت کند و سهولت توزیع آن را فراهم بیاورد و تا جایی که ممکن است سادگی حمل و نقل وئ کاربرد توسط مشتریان را بیاورد تاریخ نشان داده است که در ابتدای تمدن بشری نیازی به بسته بندی مواد غذایی نبود، بلکه مردم برای بدست آوردن غذا از محلی به محل دیگر می رفتند تا زمانی که پناهگاههایی دایمی برای خود پیدا کردند. در چنین شرایطی ناچار بودند غذا را از محل های مختلف جمع آوری کنند و به محل سکونت خود بیاورند. این نیاز باعث شد که اولین انواع بسته بندی نظیر کدو های خشک شده، صدف ها، برگها ، پوست حیوانات و دیگر مواد طبیعی مورد استفاده قرار بگیرند. برای انتقال آب، شیر، ماست، روغن یا دوغ از پوست حیوانات استفاده می شد. از شاخ حیوانات برای حمل و نقل و ذخيره غذا و محصولات کشاورزی استفاده کردند. بطور کلی ظهور انقلاب صنعتی به راستی تحول اساسی در نظام تولید کالایی ایجاد کرد. انقلاب صنعتی، جهان را با فوران کالاهای گوناگون صنعتی روبرو کرد. تنوع کالاها و رقابت فشرده میان تولید کنندگان و بازرگانان به تدریج هند را نیز علاوه بر علوم دیگر وارد مجموعه سیستم بسته بندی کرد. با پیشرفت بیشتر، علوم توسعه بسته بندی سبب مستقل شدن این صنعت از مجموعه صنایع دیگر شد و رقابت و نیاز سبب گردید که صنایع بسته بندی سهمی قابل توجه از بودجه های شرکت های تولیدی را به خود اختصاص دهد. امروزه صنایع بسته بندی تبدیل به یک تکنولوژی قدرتمند شده است.

تعاریف

فساد مواد غذایی : عبارت است از ایجاد هر نوع تغییر در وضعیت مواد غذایی اعم از این که قابل مصرف باشد یا خیر. گاهی ممکن است ماده ای به دلیل رسیده شدن بیش از حد و لهیدگی از حالت طبیعی خارج شود و امکان بسته بندی، حمل و نقل، نگهداری و توزیع آن وجود نداشته باشد در چنین حالتی ماده ی غذایی از حالت استفاده خارج می شود . آلودگی وجود هر ماده ای در مواد غذایی که وجود آن مطلوب نیست چه این عامل یا ماده ماهیت شیمیایی داشته باشد یا ماهیت بیولوژیکی.

مهم ترین عوامل موثر بر فساد مواد غذایی

1- میکرو ارگانیسم : میکروارگانیسم شامل (باکتری ، کپک و مخمر ها موجودات بسیار ریزی اند که با چشم و حتی ذره بین های ضعیف قابل رؤیت نیستند اما در همه جا وجو دارند و همیشه امکان آلودگی مواد غذایی از طریق یکی از آنها به سادگی وجود دارد با بسته بندی درست می توان از ورود آنها به داخل مواد غذایی تا زمان مصرف جلوگیری کرد.

۲- آنزیم های طبیعی مواد غذایی : بسیاری از مواد غذایی به ویژه سبزی ها، میوه ها، شیر، تخم مرغ و انواع گوشت و ... در حالت طبیعی دارای آنزیم های گوناگون اند که اگر با روش صحیح مهار نشوند ، موجب فساد می شوند . در حالت طبیعی این آنزیم ها در لایه های سلول و بافت های مواد غذایی محصورند و نمی توانند وارد واکنش های خود شوند اما اگر هر عاملی موجب آسیب بافتی شده، ، سلول ها و بافت ها متلاشی شوند ، آنزیم های آزاد شده وارد فضای بین مولکولی و بافت ها می شوند روی ترکیبات غذایی اثر کرده و باعث فساد مواد غذای می شوند با بسته بندی این نوع مواد غذایی می توان از آسیب رسیدن به آنها تا زمان مصرف ممانعت کرد.

3- حشرات : حشرات علاوه بر آلوده ساختن مواد غذایی با انتقال میکروب ها از فضولات و مواد غذایی آلوده بر روی مواد غذایی و نیز باقی گذاشتن مواد دفعی خود روی آنها، از مواد غذایی به عنوان محلی برای تخمگذاری استفاده می نمایند. از دیگر عوامل فساد مواد غذایی که به طور غیر مستقیم نقش خود را در فساد مواد غذایی ایفا می کند عبارت است از اکسیژن :برای رشد میکروارگانیسم های هوازی و پاره ای از آنزیم ها بویژه آنزیم اکسیداز اکسیژن لازم است. همچنین انگلها، رطوبت، گرما.

بسته بندی مواد غذایی:

بسته بندی عبارت است از هنر و علم آماده سازی مواد غذایی برای انبار کردن و در نهایت فروش یا به بیان دیگر بسته بندی عبارت است از پوششی که سلامت کالای محتوی خود را از مرحله تولید تا مرحله ی مصرف حفظ می کند. بسته بندی باید در حد امکان ساده و ارزان باشد، ضمن اینکه اهداف اولیه بسته بندی یعنی خاصیت حفاظتی و جذابیت را نیز دارا باشد.

خواص مطلوبی که از دید گاه صنایع غذایی مهم هستند عبارتند از:شفافیت ، نفوذ پذیری یا غیر نفوذ پذیری محصول نسبت به بخار آب و گازهای دی اکسید کربن ، اکسیژن و نیتروژن.

هدف از بسته بندی مواد غذایی

1- از ضایعات آن جلوگیری و مدت نگه داری را افزایش داد

2- طول عمر نگهداری مواد غذایی افزایش یافته و مواد غذایی را به طور کامل از خطر عوامل فساد درونی و بیرونی حفظ کرد.

٣- محصولات تولید شده در بهار و تابستان را در فصل های دیگر استفاده کرد.

4- بازار یابی و حمل و نقل آنرا بهتر و آسانتر انجام داد.

۵ باعث کاهش ضایعات و جلب مشتری شد.

6- مواد غذایی از صدمه می عوامل مخرب مکانیکی مانند بارگیری و تخلیه و ... حفظ می شود.

7- تغيرات جوی به مواد غذایی بسته بندی شده آسیب نمی رساند به عبارتی رطوبت هوا باعث نرم شدن مواد غذایی و به هم چسبیدن آنها نمی گردد.

اهمیت بسته بندی از نظر اقتصادی

مهم ترین اهمیت که در بسته بندی محصولات غذایی مدنظر است افزایش طول عمر نگهداری محصول است ماده بسته بندی از طریق تنظیم فضای مناسب در داخل بسته با توجه به ویژگی های نگهداری محصول، زمان ماندگاری آن را افزایش می دهد. در این مورد به خصوص هماهنگی بین ویژگی های ماده بسته بندی و نیازهای نگهداری محصول می باید فراهم گردد. اهمیت دیگری که در استفاده از بسته بندی محصولات مدنظر است، بهبود حمل و نقل، انبارداری و عرضه محصول می باشد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و تولید انبوه محصولات بدون استفاده از بسته بندی، عرضه محصول به صورت عمده فروشی یا خرده فروشی با بازار امکان پذیر نیست. یعنی با وجود اینکه به نظر می رسد بسته بندی یک هزینه اضافی را برای تولید کننده تحمیل می کند، اما باید در نظر داشت بدون استفاده از بسته بندی کل هزینه تولید به هدر می رود. در چنین بسته بندی هایی باید به ابعاد بسته از نقطه نظر قابلیت حمل و نقل و عرضه آن توجه شود و همچنین باید به شیوه زندگی مردم و میزان مصرف محصولات مختلف در هر جامعه دقت شود. محصولات باید در بسته بندی هایی عرضه شوند که در صورت نیاز در یک یا دو وعده مورد مصرف قرار گیرند. بسته بندی از نقطه نظر جذاب نمودن ظاهر بسته و بازار پسند کردن آن نیز اهمیت زیادی دارد. این جنبه از بسته بندی کردن در بعضی موارد اهمیت و کاربرد بسته بندی را تحت پوشش قرار می دهد. بسته بندی عمل مناسبی برای درج اطلاعات و ارایه اطلاعاتی است که تولید کننده موظف است در اختیار مصرف کننده قرار دهد. از این طریق از رعایت قوانین و مقررات صنایع غذایی یاری می گیرند. ارایه اطلاعات ممکن است به صورت مستقیم یا غیر مستقیم انجام گیرد. درج اطلاعاتی نظیر دستورالعمل مصرف کالا، ترکیبات سازنده و ارزش غذایی آن، تاریخ مصرف، تاریخ انقضاء کالا، به طور مستقیم انجام می شود. در حالی که برخی اطلاعات به طور غیر مستقیم با استفاده از رنگی مه در طراحی های بسته به کار رفته و یا علائم اختصاری که به طور بین المللی پذیرفته شده به مصرف کننده منتقل می گردد. به عنوان مثال، رنگ سبز نشان دهنده بی ضرر بودن محصول است. این موضوع ممکن است به منشا طبیعی و یا گیاهی محصول مربوط گردد و یا به فراوری اضافه ای که جهت استخراج برخی ترکیبات مضر در آن محصول به کار رفته مربوط  می گردد.

بسته بندی و بهداشت

یکی از راه های حفظ بهداشت مواد غذایی ، بسته بندی آنها است .زیرا بسته بندی علاوه بر جلوگیری از نفوذ میکروارگانیسم ها در مواد غذایی ، از ارتباط بی دلیل و دستکاری واسطه ها و خریدار آن با مواد غذایی جلو گیری می کند. لذا مناسب است که به منظور جلو گیری از انتقال آلودگی از فرد به مواد غذایی، از دست زدن فرد آلوده به ماده غذایی جلوگیری شود .در برخی فروشگاه ها ، همزمان علاوه بر مواد غذایی نظیر سبزیجات (که برگ های آن می تواند به شدت آلوده باشد)، سایر مواد غذایی مانند گوشت ، مرغ، ماهی که به شدت فساد پذیر هستند نیز به فروش می رسند .لذا در چنین فروشگاه هایی به کمک بسته بندی، می توان مواد غذایی که به سرعت فساد پذیرند نظیر گوشت ، مرغ، ماهی و .... از آلودگی و فاسد شدن آنها جلوگیری نمود.

انواع بسته بندی:

١- بسته بندی بافلز

۲- بسته بندی با چوب ، کاغذ یا مقوا

۳- بسته بندی با مواد شیمیائی همچون نایلون، پلاستیک و...

 ۴- بسته بندی با شیشه و سرامیک د- بسته بندی با الیاف و پارچه

طبقه بندی مواد اولیه بسته بندی از نظر تولید وجنس

از نظر تولید : بسته بندی مواد غذایی براساس اینکه در کارخانجات مواد غذایی ساخته شود و یا اینکه قبلا در کارخانجات دیگر تولید می گردند دو دسته اند.| قوطی های کنسروی فلزی و همین طور شیشه ای که قبلا در کا خانجات قوطی سازی و شیشه سازی تهیه شده اند. مواد بسته بندی پلاستیکی و کاغذی معمولا در خود کا خانه های مواد غذایی در پروسه (فرایند تولید مواد غذایی تولید و برای بسته بندی استفاده می شود.

از نظر جنس:

1- شیشه ای: انواع شیشه بستگی به نوع مواد غذایی دارد شیشه را می توان برای غذاهایی چون نوشابه ، چاشنی ها، شیر و فرآوردهای آن بکار برد.

۲-قوطی فلزی یا آهن سفید : قبل از ساختن قوطی ورق آنرا با یک لایه نازک قلع قلع اندود می کنند معمولا مقدار قلع روی ورق قوطی حدود 1/۲۵ درصد وزن قوطی است . برای جلوگیری از زنگ زدگی حاصل از بخار آب متصاعد شده و همینطور کاهش واکنش های شیمیایی بین فلز و محتویات قوطی سطح خارجی قلع لاک اندود می شود. انتخاب نوع لاک به نوع مواد غذایی بسته بندی شده در قوطی ،شرایط نگهداری و طول عمر بسته بندی بستگی دارد.

۳-قوطی های آلومنیوم: جنس آلومنیوم در صنعت بسته بندی مواد غذایی بیش از نیم قرن است که کارایی دارد. از مهم ترین مزایای مواد آلومنیومی غیر سمی بودن آنها است.

4- پلاستیک ها : امروزه پلاستیک ها کاربرد زیادی در صنعت بسته بندی پیدا کرده و در درجه دوم اهمیت بعد از شیشه ها قرار گرفته اند. پلاستیک ها از نفت خام -گاز و قسمتی از زغال سنگ تهیه می شود. از مهم ترین این مواد می توان به پلی اتیلن، پلی وینل کلراید (پی وی سی ) پلی پروپلین (پی پی) وسلوفان می توان اشاره کرد.

5-کاغذ-مقوا-کارتن: کا غذهایی که برای بسته بندی بکار می رود به شرح زیر است. الف. کاغذ کرافت:رنگ این کاغذ قهوای روشن است. و برای بسته بندی نمودن مواد غذایی و مکمل ها استفاده می شود. ب.کاغذ لامینه :لامینه یعنی چند لایه بودن با استفاده از ورقه های نازک آلومنیومی یا پلی اتلین می باشد.

پ. کاغذ پاراشيمنت: نسبت به رطوبت وروغن بسیار مقاوم است ، و فاقد طعم و بو می باشد.

ت. کاغذ گلاسین: این کاغذ معمولا در بسته بندی نمودن کیک ها، قهوه ، چیپس و .... کاربرد دارد.

ث. کارتن: برای بسته بندی های که روی هم چیده می شوند از کارتن استفاده می شود.

مزایا و معایب چند نمونه مواد اولیه بسته بندی

در بسته بندی محصول یکی از مسائل مهم علاوه بر ممانعت کنندگی آن نسبت به اکسیژن، نور و رطوبت عدم نفوذپذیری آن نسبت به ترکیبات فرار می باشد. على الخصوص در مورد محصولاتی مثل قهوه، ادویه جات و پودر آبمیوه جات و سبزیجات معطره و غیره که با ویژگی عطر و طعم خاص خود شناخته می شوند. یعنی ماده بسته بندی باید علاوه بر حفظ این ترکیبات معطره از نفوذ ترکیبات معطره مولد عطر و طعم نامطلوب در محصول نیز جلوگیری نماید. این مواد ممکن است از ۳ طریق وارد محصول گردد:1

1) در اثر تجزیه ماده بسته بندی

۲) از طريق نفوذ ترکیبات افزودنی ماده بسته بندی

۳) از محیط اطراف بسته بندی

بسته بندی های شیشه ای

مزایا:

1-از نظر شیمیایی هیچ گونه اثری روی مواد غذایی ندارد

2-در برابر رطوبت مقاوم است

۳- محتویات آن بخوبی دیده می شود.

4- هزینه بسته بندی کم است.

معایب:

1-در برابر نور شفاف ویتامین های آن بخصوص (ث -ب ) از بین می رود.

2-شست و شوی آن مشکل زا است.

3- امکان شکستن شیشه در زمان حمل و نقل وجود دارد.

بسته بندی های کاغذی -مقوایی

مزایا:

• سبک، حمل و نقل آن آسان است .

۲- جای کمی برای ذخیره و توزیع اشغال می کند.

• نور خورشید در آن تاثیر ندارد.

۴- قابل بازیافت و به محیط زیست آسیب نمی رساند.

معایب:

۱-استحکام آنها کم و در زمان حمل و نقل اغلب پاره می شود.

• محتویات داخل آنها برای خرید قابل روئیت نیست

٣- هزینه بسته بندی نسبت به شیشه گرانتر است.

بسته بندی های پلاستیکی

مزایا:

1-سبک و حمل نقل آن آسان است.

۲- حجم کمی دارد.

• محتویات داخل آن قابل رؤیت است.

معایب:

1-گران بودن آنها

بر روی محیط زیست اثرات تخریبی دارد.

ویژگی های بسته بندی

مهم ترین ویژگی هایی که در انتخاب مواد بسته بندی مورد توجه قرار می گیرد عبارتند از :

• عدم تاثیر متقابل سوء بین محصول و ماده بسته بندی: در این مورد اثر محصول غذایی بر روی ماده بسته بندی و اثر ماده بسته بندی بر روی محصول به طور متقابل مطرح می باشد. ماده بسته بندی از طرق مختلف می تواند اثرات سوء بر محصول ایجاد کند:

الف) از طریق انتقال مونومرهای سازنده آن که به طور آزاد در بافت ماده پلیمری وجود دارند و در نتیجه ی حرارت فرایند های شکل دهی به واسطه تجزیه حرارتی آزاد شده اند. انتقال این مونومرهای آزاد به محصول باعث مسموم شدن محصول می گردد.

ب) انتقال تركيبات از محصول و اثرات سوء آن بر ماده بسته بندی نیز حائز اهمیت است. در چنین مواردی ماده بسته بندی باید نسبت به ترکیبات واکنش دهنده از محصول مورد نظر، مقاوم باشد. این نوع بسته بندی از ۵ لایه تشکیل یافته است. این لایه ها از درون به بیرون عبارتند از :

لایه پلی اتیلنی مجاور با محصول، آلومینیوم فویل، لایه پلی اتیلنی، مقوا و پس از آن نهایتا لایه پلی اتیلنی مجاور به هوا. هر کدام از این لایه ها با هدف خاصی تهیه شده اند:

لایه داخلی پلی اتیلنی اولا به عنوان فیلم خنثی و با محصول واکنش نداده و ثانيا قابلیت دوخت حرارت را فراهم می کند.

لایه آلومینیوم فویل برای ممانعت از حضور نور بکار برده می شود.

لایه پلی اتیلنی میانی برای ممانعت از حضور نور بکار برده می شود.

لایه پلی اتیلنی میانی اولا نقش ممانعت کنندگی دارد و ثانياً عامل چسباننده مقوا و آلومینیوم فویل می باشد.

لایه مقوا استحکام بسته و قابلیت چاپ را تامین می کند.

لایه پلی اتیلنی خارجی از چاپ روی مقوا محافظت می کند و آن را براق می کند.

در چنین ماده بسته بندی مرکب، امکان نفوذ برخی ترکیبات اسیدی وجود دارد. ترکیبات اسیدی نفوذ کننده دو نوع اسید یعنی اسید استیک و اسید پروپیونیک اند که قادرند از لایه پلی اتیلنی عبور کرده و با لایه آلومینیوم فویل واکنش دهند در این صورت اولا باعث خوردگی این لایه ها شده، ثانية این لایه ها از هم جدا شده و در برخی موارد دیده شده که نمک آلومینیومی اسید نفوذ کرده، قادر است به طور مجازی باعث چسبیدن دو لایه پلی اتیلنی گردد.

2- از دیگر ویژگی هایی که باید در انتخاب ماده بسته بندی دقت گردد ویژگی های مکانیکی ماده بسته بندی یعنی مقاومت آن در برابر برخورد ضربه و سوراخ شدگی است.

3- مقاومت حرارتی ماده بسته بندی

4- کم بودن وزن مخصوص ماده بسته بندی.

۵- از نقطه نظر قابلیت مشاهده محتویات درون بسته و جذاب نمودن ظاهر بسته این مساله امری مطلوب است. اما در عین حال از نقطه نظر حساسیت محصول غذایی نسبت به تابش نور در بسیاری از موارد لازم است ماده بسته بندی از نوعی انتخاب شود که از اثرات سوء نور بر روی محصول غذایی ممانعت کند. در این مورد معمولاً از رنگی کردن بسته با استفاده از رنگدانه ها و یا متابولیزه کردن بسته به استفاده از رسوب آلومینیوم بر روی ماده بسته بندی و یا با استفاده از یک لایه مستقل از فویل آلومینیوم در کنار ماده بسته بندی اصلی کمک گرفته می شود.

روش های بسته بندی

بسته بندی به روش آسپتیک، اصولا شامل استریل کردن محصول قبل از بسته بندی و قرار دادن آن داخل ماده بسته بندی از پیش استریل شده در یک محیط استریل و عاری از میکروب است. از این روش مدت هاست برای شیر و محصولات لبنی، و اکنون برای آب میوه و محصولات مایع دیگر نیز استفاده می شود. بسته بندی با اتمسفر کنترل کننده، یکی دیگر از روش های بسته بندی مواد غذایی است و متضمن داشتن هوایی با مشخصات از پیش تعیین شده در بسته بندی است. این روش بسیار هزینه بر بوده و به دلیل حفظ هوای اصلی در اطراف محصول بسته بندی شده (به دلیل ماهیت پویایی محصول چه ار نظر میکروبی و چه شیمیایی)، از نظر فنی غیر ممکن یا غیر عملی است. بسته بندی به روش اتمسفر تغییر یافته، یکی از روش های سودمند و مفید در بسته بندی مواد غذایی است. این روش به معنای بسته بندی یک محصول فساد پذیر در هوایی است که تغیر یافته و ترکیب آن با ترکیب هوای معمولی فرق می کند . یکی از اهداف اصلی در این نوع، توسعه روش بسته بندی با تغییر اتمسفر به عنوان جایگزینی برای نگهداری محصولات از طریق انجماد و کاهش مصرف انرژی است بدون این که آثار منفی بر کیفیت محصول در حین مراحل انبار داری و فروش به بار آورد.

نتیجه گیری و جمع بندی

از آنجا که یکی از نیاز های اساسی و مادی انسانها، نیاز به مواد خوراکی می باشد و با توجه به پراکندگی جوامع انسانی و نیاز به اینکه محصولات غذایی که در یک منطقه تولید می شود برای رفع این نیاز مادی باید به مناطق دیگر انتقال یابد ، همیشه این دغدغه وجود داشته که مواد غذایی در حين نقل و انتقال ممکن است آلوده ، ويا ضایعاتی به دنبال داشته باشد. بنابراین    انسان ها از زمانی که پناهگاه دائمی برای خود پیدا کرده اند برای نقل و انتقال مواد غذایی و جلوگیری از ضایعات از صنعت بسته بندی به شکل ابتدایی استفاده نموده اند. این صنعت تا به امروز بخاطر اهمیتش در صنعت غذا با پیشرفت های فراوانی روبرو بوده است. تا به انسان ها کمک کند :

1-طول عمر مواد غذایی افزایش یابد.

۲-سلامت کالا از مرحله تولید تا مصرف حفظ شود. به طور کلی مواغد غذایی سالم و بهداشتی به دست مصرف کننده برساند.

ما معتقدیم امر بسته بندی یک بحث هنری - صنعتی است یعنی برای بهره مندی از اهداف آن باید به هر دو مقوله هنر و تکنولوژی آن توجه داشت.

اگر از دید هنری بخواهیم به بسته بندی نگاه کنیم باید گفت هر محصول بسته بندی دارای سه هدف عمده است :

- جلب توجه

- خلق یک حالت بصری فراموش نشدنی

– مخابره ی یک پیام.

بهترین راه به نتیجه رسیدن دو هدف اولیه در نظر گرفتن تأثیرات بصری و استفاده از مبادی سواد بصری است که طراحی بسته تعیین خواهد کرد . بسته بندی در واقع زبان ، هویت و شخصیت محصول است پس هرچه گویا تر عرضه گردد بهتر خواهد توانست محصول را معرفی نماید.

مواد اولیه بسته بندی باید دارای خصوصیاتی باشد؛ از جمله اینکه :

الف. برای مواد غذایی سمی نباشد.

ب . بسته بندی در مقابل نور، گرما، رطوبت، گاز ، چربی ، ضربات مکانیکی و ......... مقاوم و محتویات داخل خود را در برار این عوامل حفظ کند.

پ. از نظر شکل ظاهری جذاب، و قابل توجه برای مصرف کننده باشد.

ت .کم ترین ضرر را به محیط زیست برساند.

ث. درآن براحتی باز شود و از همه مهم تر اینکه از لحاظ اقتصادی تا حد امکان ارزان باشد تا زیاد روی قیمت مواد غذایی تأثیر نگذارد.

به طور کلی هدف از بسته بندی مواد غذایی اینست که مواد غذایی سالم به دست مصرف کننده رساند.