تأثير رنگ در بسته‌بندي:

رنگها نه تنها در روحيه انسان تأثير قابل ملاحظه‌ دارند بلكه تحقيقات جديد ثابت كرده است كه رنگها روي اعصاب و بدن آدمي نيز مؤثر هستند. در تعيين رنگ بسته‌بندي الزاماً بايد به انتخاب گروه يا جامعه واقف شد و  هر درجه از رنگها كه ضعيف يا قوي باشند خصايص و تأثير ويژه‌اي دارند كه خصايص يك رنگ ممكن است در كشورها و جماعت مختلف هم تأثير متفاوت بگذارد.

وجود ارتباط صحيح بين رنگ بسته و محتوي آن، تناسب رنگ با موارد استفاده مصرف و جلب اعتماد مصرف‌كننده از عملكردهاي مؤثر رنگ‌ها است.

رنگها به هيچ وجه قابل توجيه نيستند لذا موارد استفاده از آنها از نظر روانشناسي در هر نقطه‌اي از دنيا متفاوت مي‌باشد و به همين دليل درك رنگ در ارتباط با نوع توليد محصول براي ما امري بس مشكل است.

عوامل مؤثر در انتخاب رنگ:

1ـ در نظر گرفتن سن خريدار

2ـ محل زندگي خريدار

3ـ آب و هواي محل فروش

4ـ در نظر گرفتن فرهنگ و اعتقادات خريدار

5ـ انتخاب رنگ به عنوان يك نشانه تبليغاتي

6ـ جلب توجه و خودنمايي كالا در محل فروش

7ـ در نظر گرفتن تناسب رنگ با طرح و فرم بسته

رابطه رنگ و وزن اجناس:

انسان بين رنگ و وزن اجناس رابطه‌اي به پندار مي‌آورد. معمولا رنگ سفيد و رنگ زرد را سبك احساس مي‌كند، بنفش تيره و سياه سنگين‌ترين وزنها را به فكر مي‌آورند.

سفيد:

 كمترين وزن تخميني را القاء كرده و رنگهاي زرد،‌ آبي، بنفش، خاكستري، قرمز و سياه به دنبال رنگ سفيد به تدريج سنگينتر احساس شدند از اين  تحقيق برمي‌آيد كه رنگ بسته‌ها در القاء وزن آنها مؤثر است. رنگهاي گرم، تحريك‌كننده و مولد حركت و جنبش و رنگهاي سرد داراي حالتهاي انفعالي و بي‌حركت مي‌باشند.

جاذبه‌هاي بسته‌بندي:

زماني يك بسته‌بندي موفق خواهد بود، كه بتواند جاذبه‌هاي زير را منتقل كند :

1ـ جاذبه كلام داشته باشد: يعني تلفظ نام كالا و شعار تبليغاتي آن راحت باشد، ساده و در خاطر به راحتي ماندگار شود.

2ـ جاذبه طراحي داشته باشد: يعني طرح مناسب داشته باشد چون هر چقدر بسته‌بندي يك كالا از نظر فرم، طراحي گرافيك و تايپوگرافي زيبا باشد در افزايش جذابيت كالا مؤثرتر است. طرح بسته‌بندي بايد طوري باشد كه خواص محصول درون خود را تداعي كند. طرح بايد بسيار ساده و از شلوغي آن اجتناب كرد.

3ـ  جاذبه حفظ و نگهداري داشته باشد: از مهمترين وظايف پوشش بسته‌بندي حفظ و نگهداري ماده به صورت خيلي خوب مي‌باشد و از طرفي هر قدر بسته داراي جاذبه حفظ و نگهداري مناسب باشد همين جنبه حفاظتي پشتوانه جنبه ارتباطي بسته‌بندي تلقي مي‌شود و امنيت خاطر مصرف‌كننده را تأمين مي‌كند.

4ـ جاذبه كميت و كيفيت مناسب داشته باشد: طبيعي است موفقيت دلخواه در فروش محصول، حاصل نخواهد شد، چون خريدار با توجه به پولي كه بابت محصول مي‌پردازد و با توجه به رقابت بازار و محصولات مشابه در بازار توقع دريافت محصولي با كيفيت و كميت مناسب را دارد و معمولاً‌كالاهايي كه از ارزش بالايي برخوردارند ولي داراي حجم كم و كوچك هستند مانند: عطر، ادكلن، زعفران و ... بايد از نظر طراحي بسته‌بندي چشم‌نوازتر و چشمگيرتر باشد.

5ـ جاذبه تبليغات داشته باشد: با توجه به بازار رقابت نياز است، كه پيام تكنولوژي به صورت مستقيم براي مشتري و خريدار ارسال شود و اين هنر تبليغات است كه ايجاد جذب بيشتر براي محصولات توليدي كند. هرگاه خريدار در محيط تبليغاتي بسيار قرار گيرد سابقه ذهني بيشتري از محصول پيدا مي‌كند و محصول را راحت‌تر انتخاب مي‌كند.

6ـ جاذبه قيمت داشته باشد: جاذبه قيمت در بازار رقابتها آنقدر مهم است كه برخي از توليدكنندگان به عنوان يك استراتژي معتقد است. جنس را بايد آنقدر ارزان تهيه كرد، كه خريدار براي خريد آن اصلاً احتياج به فكر كردن نداشته باشد.

نقش و كاربردهاي اجتماعي و اقتصادي بسته‌ها:

بسته‌بندي در زندگي تجاري و فردي انسان نقش عمده‌اي ايفا مي‌كند و سه‌چهارم محصولات نياز به بسته دارند و 90 درصد اين بسته‌ها مربوط به اقلام غذايي و نوشيدني‌ها است.

بسته‌بندي بين 1.4 تا 40 درصد قيمت كل محصول است. طراحي بسته‌ها در مقوله بسته‌بندي نقش عمده‌اي ايفا مي‌كند اين بسته‌ها بايد جنبه‌هاي گوناگون اجتماعي- اقتصادي داشته باشد.

الف: آگاهي‌دهندگي در قبال بهداشت: يعني اينكه محصول شامل چه مواد و داراي فرضاً چه نوع ارزش غذايي است.

ب: جنبه خانوادگي يا فردي: محصولات بايد در بسته‌هايي قرار گيرند كه هم جنبه مصرف خانوادگي و هم نيازهاي فردي را تأمين مي‌كندبه عبارت بهتر ابعاد بسته‌ها مهم است.

ج: جنبه اقتصادي: سطح كيفيت بسته‌ها و اندازه آنها مي‌تواند به گونه‌اي باشد تا پاسخگوي قدرت خريد با سطح‌هاي متفاوت باشد.

د: بديع‌بودن: محصول نو و جديد به بسته‌بندي بديع و نو ظهور نياز دارد. بنابراين جنبه مذكور هم از اهميت برخوردار است.

هـ : نياز به برچسب: بسته‌ها بايد از نظر جهت قرارداده شدن آنها برچسب داشته باشد مثل علامت چتر كه معلوم مي‌كند بسته از كدام طرف بايد قرار داده شده و يا حمل شود و يا علامت ظرف كريستال براي محصولات شكستني. برخي از برچسب‌ها هم كه محتويات بسته‌ها را مشخص مي‌سازند.

بسته اوليه:

در واقع پيمانه‌اي است كه محصول را مستقيماً دربر مي‌گيرد. قوطي‌ها، پيمانه‌ها و شيشه‌ها و كارتن‌ها و ...

بسته ثانويه:

هر لايه بيروني كه به نحوي از آنجا به حفظ، جابجايي، اطلاع‌رساني و به نمايش محصول مي‌پردازد بسته ثانويه خوانده مي‌شود.

بسته‌بندي نوع سوم:

اين نوع بسته‌بندي در واقع به بسته‌بندي‌هايي اطلاق مي‌شود كه هدف اصلي آنها انبار كردن و سپس جابجايي كالاست. مقواهاي قهوه‌اي و كارتن‌ها، اصلي‌ترين صورت‌هاي اين نوع بسته‌بندي به شمار مي‌روند. جعبه‌هاي بزرگ در انبارها نيز از همين نوع سوم هستند در هر حال سه نوع بسته‌بندي كاملاً نظر به كاربردهاي متفاوت آنها بسيار ضروري هستند.

هر بسته و هر بسته‌بندي از نظر مبنايي بايد به پنج هدف توجه كند:

1ـ در برگيري: بسته اوليه بايد با هدف حفظ كالا و در بر گرفتن آن طراحي مي‌شود مثلاً تيوپي كه خميردندان را در بر مي‌گيرد.

2ـ  اطلاع‌رساني: برچسبهايي كه بر روي بسته‌ها قرار مي‌گيرند بايد معرف سازنده محصول، نحوه استفاده از محصول، حاوي هشدارهاي مربوط به مصرف مي‌شود و معرف محتويات بسته باشند، درج بسياري از اين اطلاعات از نظر قانون و يا مقررات اجباري است.

 3ـ حفاظت: بسته‌ها بايد به نحوي طراحي شوند كه مانع نشت محصول، مانع فاسدشدن آن و شكسته شدن محصولات شوند، علاوه بر اين مقولاتي چون تأثيرات درجه حرارت، گرد و غبار گرفتگي، رطوبت و نم و ميكروب و... در نظر گرفته شوند.

4ـ حمل و نقل: حمل و نقل آسان و توأم با ايمني نيز از اهداف ديگر در طراحي بسته‌هاست. اين امر بر توليد كالا تا ارسال آن براي كلي‌فروشان و توزيع بين خرده‌فروشان و تا رسيدن به دست مصرف‌كننده نهايي حاكم باشد.

5ـ نمايش‌دهندگي: جذابيت و تماشايي بودن يك بسته، قطعاً در ميزان فروش آن نقش دارد و اين يك ابزار بازاريابي است. اندازه رنگ، مارك و ساير جنبه‌هاي بصري يك بسته، همه و همه در چشم‌نواز بودن آن نقش دارند.

نام ها و مارك ها :

يك پيشرفت تقريباً جديد در بسته بندي نوشته شدن نام كمپاني و محتويات درون بسته بندي ، بر روي آن است . در دهه 1660 ، واردات به انگلستان ، شروع به فريب دادن مردم كرد و عبارت « بگذاريد خريدار آگاه باشد » متداول شد . اجناس ناخالص و با كيفيت پايين به عنوان بهترين به خريدارها فروخته مي شد . تاجران درستكار كه از اين فريبكاري آزرده خاطر بودند ، شروع به مارك گذاري اجناسشان كردند . مارك هاي تجاري رسمي در سال 1866 توسط برادران اسميت پايه گذاري شد . اين يك ايده تازه بود . « استفاده از بسته بندي به منظور تعريف كالا براي نفع خريدار» در سال 1870 اولين مارك تجاري ثبت شده آمريكايي به كمپاني رنگ شيميايي agle Arwill داده شد . امروزه در حدود 750000 مارك تجاري ثبت شده تنها در ايالات متحده وجود دارد . نام ها اكنون اطلاعات زيادي به منظور حفاظت كالا و اطلاع رساني به مردم در بر دارند .

چكيده از ظروف ساخته شده به دست طبيعت تا استفاده از مواد و پروسه هاي پيچيده ، بسته بندي تفاوت چشم گيري را شاهد بوده است . فاكتورهاي مختلفي به اين رشد كمك كرده اند . احتياجات مردم ، رقابت در بازار حوادث معمولي (مثل جنگ ها) تغييرات شيوه هاي زندگي و كشفيات و اختراعات . همان طور كه پيشرفت هاي گذشته تنها از يك علت سرچشمه نگرفته اند ، نيروها و فاكتورهاي متعددي براي پيشرفت و ساختن بسته هاي آينده مورد نياز است .

توليد خوب و انبوه نيازمند بسته بندي مطلوب و در خور خود مي باشد :

مهم ترين نكته و ويژگي هاي ظاهري يك كالا در نوع بسته بندي آن كالا خلاصه مي شود . طرح يك بسته بايد از فيلتر يك طراح حجم بسته بندي عبور كند طراحي حجم بسته بندي آميخته اي از طراحي صنعتي و طراحي گرافيك مي باشد . يك طراح گرافيك در صورت داشتن اطلاعات اساسي در رابطه با طراحي صنعتي بنا به خلق ايده هاي گرافيكي مي تواند يك طراحي حجم بسته بندي قابل قبولي داشته باشد . امروزه قبل از اين كه بسته بندي هاي يك كالاي در حال توليد آماده شود ابتدا در برنامه نويسي تبليغات و در بخش تحقيقات اوليه ايده هاي ابتدايي ، جنس بسته ، اندازه ، ميزان حجم آن ، نام و الگو مشخص و با شخصيت پردازي طراحي آن انجام مي شود . مدير كمپين با گرافيست ها و طراحان بسته بندي در مورد بسته جديدي كه خلق خواهد شد تبادل نظر و مبادله افكار خواهند داشت . بسته جديد محصولي است كه قرار است در بهترين نقطه فروش بازار قرار گيرد و در كنار پيام هاي تبليغاتي كه از طريق رسانه هاي متفاوت در اختيار مصرف كنندگان قرار خواهد گرفت اثر رواني خود را براي انتخاب و خريد بسته مورد نظر القا كند . توليد خوب و انبوه نيازمند بسته بندي مطلوب و در خور خود مي باشد . سيستم توليد يكپارچه و منظم نيازمند مراعات بسته بندي و چاپ با  كيفيت مرغوب و به موقع مي باشد . صاحبان كالاهايي كه به كيفيت مي انديشند به بسته بندي و با ظاهر خوب و آراسته و با جنسيت مستحكم و مقاوم نظر مثبتي داشته اند .

نقش و اهميت گرافيك در بسته بندي و اهميت بسته بندي در انتخاب يك كالا توسط مشتري :

به طور كلي بسته بندي يعني « فروشنده خاموش » اين گفته يكي از بزرگاني است كه معتقد است از دهه 60 به اين طرف كه فروشگاه هاي بزرگ تاسيس شد رابطه بين فروشنده و خريدار كمتر شد و اين نظريه در سال 1960 به اوج خود رسيد كه فروشگاه هاي بزرگ تاسيس شد و خريداران وقت كمتري براي خريد داشتند و روز به روز اين مساله بيشتر شكل مي گرفت در نتيجه ارتباط فروشنده با خريدار از بين رفته و خود بسته بندي كالا بايد از كنار همسانان خود بيرون آيد و با خريدار صحبت كند اينكه به گونه اي اين پيام را به مشتري ارسال كند كه : (1) مرا نگاه كن ! (2) اطلاعات موجود را به مشتري بدهد (3) اينكه بيان كند چه چيزي در داخل من است و با چه نوع كيفيتي . و در مرحله آخر مشتري را قانع به خريد كند . نقش گرافيك به عنوان ابزاري هنري در خدمت صنعت وفروش بكار گرفته شد ؛ هميشه  هنر در خدمت تبليغ براي مذهب و دولت ها قرار مي گرفت ولي در اين دوره هنر در خدمت توليد ، فروش و تجارت قرار گرفت . بسته بندي از اين دهه به اوج خود رسيد و ارتباطات جهاني و راه ها كوتاه تر شد در اهميت بسته بندي بايد متذكر شوم كه كالا بايد هم از لحاظ مواد اوليه و هم از نظر زبان بصري براي مشتري قانع كننده باشد و بسته بندي صحيح و اصولي اين امر را سهل تر مي نمايد .