طراحي بسته بايد دربردارنده چنين اطلاعاتي باشد :

همانطور كه اشاره كرديم يك كالا بايد مشتري را جلب كند يعني بسته بندي صحيح ، ناخودآگاه ، مصرف كننده را به سوي خود جلب مي كند سپس در مرحله اول كه پيام ارسال شد (يعني مرا نگاه كن) گام بعدي دادن اطلاعات در مورد محتواي داخلي بسته است و اينكه از چه نوع كيفيتي برخوردار است تا مشتري قانع به خريد شود همچنين تاريخ مصرف ، استاندارد بودن آن ، تاريخ انقضا و به موارد بسيار ديگري نيز بايد در يك بسته بندي توجه شود .

مدت زمان كافي براي شكل گيري يك بسته بندي مناسب با لوگو و طرح مطلوب :

بايد در اين راه زمان و بررسي كافي داشته باشيم به طور متوسط براي تهيه يك طرح مناسب بايد يك پروسه 6 الي 1 ساله را طي كند و اگر خيلي مدت زمان را كوتاه كنيم كمتر از 8 ماه نمي توان كار مناسب انجام داد . ما براي اينكه كالايي را با بسته بندي مطلوب راهي بازار كنيم بررسي ها و آزمون هاي مختلفي را انجام مي دهيم به طور مثال با تهيه پرسشنامه خواست مردم را از يك بسته بندي مطلوب جويا مي شويم و به تست بازار قرار مي دهيم اينكه مصرف كننده با توجه به اين مشكل چه بسته بندي را بيشتر مي پسندد و در مرحله آخر با توجه به اين نكات به رفع نواقص موجود پرداخته و توليد انبوه را به اين‌شكل بسته بندي وارد بازار مي كنيم.

اهميت بسته بندي در گسترش صادرات غير نفتي :

مسلما بالا بردن كيفيت بسته بندي شرط اول در هر بازاري است چون اولين عامل براي جلب توجه مصرف كننده است بهترين الگو و مثال كشور چين است كه طي دهه گذشته با طراحي درست و اصولي بسته بندي بازار كشورها را به خود اختصاص دادند بخصوص در كشور ما كه خيلي از محصولات چيني را مشاهده مي كنيم مثل ساعت ، ظروف منزل ، اسباب بازي و … ما مي توانيم با بكارگيري از متخصصين در اين امور و همچنين با امكانات موجود كشور ، طراحي خوب ، عكاسي و چاپ درست بازار را به خود اختصاص مي دهيم به شرطي كه به الگوهاي درست دست پيدا كنيم . به طور مثال صادرات ما بعد از نفت ، زعفران است ولي متاسفانه هنوز با همان بسته بندي هاي قديمي راهي بازار ميكنيم به همين دليل كشور اسپانيا توانسته بازار جهاني را در اختيار خود بگيرد خلاقيت و نوآوري اولين گام بهبود وضع موجود است .

ارتباط بسته بندي با تبليغات :

بسته بندي در كالاهاي مصرفي كوتاه مدت (مثل نوشابه ، آب ميوه ها ) نقش مهمي دارد و به عنوان يك عنصر اصلي تبليغات تمام ساختار ذهني بيننده و يا مصرف كننده را در بر مي گيرد اين ساختار حتي در مورد كارهاي خدماتي مثل طراحي دكوراسيون رستوران ها وجود دارد . كالاهاي مصرفي زودگذر (Fastmoving consumrgoods) بايد در عمر محصولي خود زنده و فعال بمانند تبليغات ارجحيت خاصي به بسته بندي مي بخشد . بسته بندي و تبليغات با هم رابطه دارند به طور كلي تبليغات مثل يك قلك و حساب پس انداز مي ماند و پولي كه صرف تبليغات مي شود هزيه نسبت يك نوع سرمايه گذاري است كه بهره تصاعدي دارد و الان در كشورهاي غربي شغلي وجود دراد كه « ساختن برند » نام دارد و افراد براي شركت ها برند ساخته و بعد از تحويل براي جاي ديگر بسته بندي صحيح بانام تجارتي درست پايه هاي اصلي در يك شركت با توليدات آن مي باشد كه بايد بداند در طي ساليان متمادي محصولات وي با احترام و دعوت در اختيار مصرف كنندگان قرار مي گيرد نه با حكم و اجبار .

موس MOUSE

در اين بسته‌بندي از تصوير موس در زير استفاده شده است هم بصورت محو و هم به صورت واضح و از يك منحني كه نمادي از راحتي و سرعت و انعطاف‌پذيري را دارد ديده مي‌شود كه آن منحني برگرفته قسمتي از موس است كه با زاويه برعكس و به صورت محو آورده شده و در بسته‌بندي اين موس هم از طلق و هم از مقوا در داخل استفاده شده است از رنگ نقره‌اي و سبز استفاده كرده است و مشخصات موس را در پائين بسته آورده است و شكل كلي بسته از نيم‌رخ  به صورت مقعر است.

در اين بسته‌بندي سايه‌هاي رنگي كه در جعبه استفاده شده است با رنگ mouse مطابقت دارد و محل قرارگيري موس در داخل منحني كه عمق دارد است كه فقط روي موس طلق كشيده شده و از دو رنگ قرمز و مشكي استفاده شده از منحني كه در پائين آورده شده است مي‌توان از راحتي و سرعت آن دانست.

در بسته‌بندي اين موس از سه رنگ استفاده شده است كه از رنگ سفيد در بالا شروع و با رنگ نقره‌اي جدا و با رنگ سبز پايان يافته است. در قسمت راست بسته كه به صورت يك نيم بيضي باعمقي تقريباً بيشتر و بلندتر از ارتفاع mouse آمده كه موس در آن قرار گرفته است و همين برشي كه در اين بسته آمده همان حالت منحني را داردكه در بيشتر بسته‌بندي موسها ديده مي‌شود. مشخصات در پائين و در رنگ سبز و با رنگ سفيد آورده شده است و آرم را در سمت چپ به خاطر تعادل در بسته با رنگ مشكي آورده است.

در اين بسته از بالا يك نيم بيضي عمق گرفته است كه در روي اين بسته باز هم از منحني استفاده شده است كه محل قرارگيري موس هم در بالا و در داخل همين منحني باشد اين منحني‌ها يكي به رنگ سبز و يكي به رنگ سفيد آمده است و اين دو منحني با نواري كه با رنگ قرمز آمده است جدا كرده است. آوردن همين منحني‌ها نشان‌دهنده روان بودن، سرعت و ... را دارد. سيم موس را طوري در بسته قرار داده است كه گويي ادامه آن نوارهاي قرمزي است كه بر روي جعبه آورده است و داخل جعبه در زير محل قرارگيري موس از رنگ سبز روشن استفاده كرده است.

در بسته‌بندي اين موس از جعبه سيني شكل استفاده كرده است كه از يك طرف باز مي‌شود و در داخل از پارچه براق استفاده كرده و به صورت تك رنگ آورده شده و نوشته‌ها با رنگ نقره‌اي آمده كه بيشتر مشخصات را در گوشه‌هاي كناري آورده است.

اين بسته‌بندي به صورت يك قوطي طلقي آمده و بصورت استوانه است و يك بسته‌بندي نسبتاً جديد و تك مي‌باشد و متنوع‌تر نسبت به موس‌هاي ديگر است. در بالا نوار باريكتري نسبت به پائين كه با رنگ قرمز آمده است آورده و موس را در وسط قرار داده و درب اين بسته هم از بالا و هم از پائين به صورت كشويي باز مي‌شود.

مانيتورMonitor

در بسته‌بندي اين مانيتور كه جعبه به صورت مربع است و نمايي از پائين گرفته شده و در پرسپكتيو قرار گرفته است را دارد و در پرسپكتيو بردن مانيتور خود نشان‌دهنده تخت بودن مانيتور است و سايز آن در بالاخارج از تصوير آورده شده است. پائين جعبه همان نماي زير مانيتور است كه به صورت نواري مشكي آمده و آرم محصول را بر روي آن نوار آورده است. همان رنگي كه در كنار آمده باعث تخت نشان دادن صفحه مانيتور شده و در سه طرف ديگر جعبه از نوشته و رنگ استفاده شده است.

در طراحي اين بسته ديتيلي از گوشه پايين مانيتور آورده است كه مانند بسته قبلي كه از همين شركت آمده است طراحي شده با اين تفاوت كه سايز اين مانيتور با سايز قبلي فرق دارد و تصوير مانيتور داخل پرسپكتيو هم نرفته است.

در اين بسته‌بندي آوردن منحني با آن تصاوير نشان‌دهنده چرخش360 درجه مانيتور است و مي‌توان گفت قسمتي از آرم است كه به صورت رنگ روشن آورده شده و بقيه مشخصات را در سه طرف ديگر بسته آورده است و عكس مانيتور را هم در پرسپكتيو و در وسط جعبه آورده است.

در اين بسته‌بندي نماي پائين از مانيتور كه به صورت عكس است آورده است و مي‌توان گفت با اين روش خواسته تخت بودن صفحه مانيتور را نشان دهد و در بالا از مثلثي استفاده كرده كه اشاره‌گر به مدل جديدتر و مشخصات و سايز آن محصول است و در زير از چهارخانه‌هايي استفاده كرده كه خود مي‌توان پيكسل‌ها را نشان دهد و آرم را هم به صورت بزرگ در پائين آورده است.

در اين بسته‌بندي از تصوير دفورمه كه رو به كوبيسم رفته است استفاده شده. در داخل ذره‌بين كه در يك دست به صورت دفورمه آمده تصوير مانيتور آورده شده است و در حالت دفورمه بودن هم نشان داده است كه مانيتور تخت نيست و اين تصوير در دو طرف از جعبه آمده شده است و در دو طرف ديگر مشخصات و يك آرم شكستني آورده شده است.

فروشنده:

در تحقيقاتي ميداني كه از فروشندگان صورت گرفته است:

1ـ نقش بسته‌بندي در فروش محصولات بسيار زياد است در بعضي از تحقيقات تا 70% هم رسيده است ولي در مورد وسائل و قطعات جانبي نقش بسته‌بندي تا 98% هم رسيده است. در بسته‌بندي محصولات داشتن توضيحات محصول هم نقش بسزايي دارد و يكي از عوامل كه از واردآوردن خسارت به اجناس و محصول جلوگيري مي‌كند و جلوه بهتري به محصول مي‌دهد همان بسته‌بندي است.

2ـ در مورد مارك و بسته‌بندي 40% مارك محصول مهم است و 40% ديگر هم بسته‌بندي و رنگ و جلب توجه بسته‌بندي مهم است و در 20% ديگر هم هر دوي آنها مهم است كه تعدادي از خريدارها بيشتر مارك محصول را مدنظر دارند و زياد به بسته‌بندي اهميت نمي‌دهند و تعدادي ديگر به بسته‌بندي اهميت بيشتري داده كه حتي مارك محصول را توجه نكرده و به خاطر بسته‌بندي خريداري مي‌كنند.

3ـ در مورد جلب توجه رنگ در بسته‌بندي و اينكه چه رنگهايي در بسته‌بندي محصولات كامپيوتري جلب توجه مي‌كنند همان رنگهايي است كه در قطعات كامپيوتري استفاده مي‌شوند مانند نقره‌اي و مشكي كه نقره‌اي مورد پسند بيشتري است و در بعضي از سليقه‌ها از رنگهاي گرم و تند همراه با رنگ‌هاي ذكر شده مورد پسند واقع مي‌شود.

4ـ در فروش يك محصول با يك مارك اما با دو بسته‌بندي متفاوت آن بسته‌اي بيشتر جلب توجه كرده كه از رنگهاي تند و شاد و شكيل استفاده شده باشد و همچنين اگر اشانتيون هم همراه خود د اشته باشد آن محصول فروش بيشتري خواهد داشت و همچنين جنس كالا در اين مورد مهم است.

5ـ در مورد رنگهاي استفاده شده در بسته‌بندي‌ها گفته شده كه از رنگهاي قرمز- آبي- زرد، مشكي و نقره‌اي و تركيبات شاد و تند اين رنگها بيشتر مورد استفاده قرار گرفته و جذابيت بيشتري هم داراست.

خريدار:

1ـ مواردي كه در بسته‌بندي‌ها باعث جلب توجه در خريداران مي‌شود بيشتر شامل اول مارك محصول و معتبربودن آن و پلم‌بودن و در نهايت بسته‌بندي، كه در بسته‌بندي آن فرم نقش اول و رنگ نقش دوم را دارد ولي در كل هر سه مورد براي خريداران مهم و قابل توجه است.

2ـ از سؤالي كه از خريداران شده است كه آيا فقط به خاطر بسته‌بندي محصول را خريداري مي‌كنند در بيشتر افراد جواب منفي است. يكي از خريداران بسته‌بندي را يكي از دلايل خريد ذكر كرده است و ديگري كيفيت محصول را مدنظر داشته و نوع محصول و مارك و محل توليد و استانداردبودن آن را مدنظر گرفته و در آخر بسته‌بندي را نگاه مي‌كند و ديگري هم مارك را كه نماد كيفيت محصول است در نظر گرفته است و به نظر مي‌رسد كه در محصولات كامپيوتري بيشتر كيفيت مدنظر است تا بسته‌بندي برخلاف محصولات آرايشي و غذايي.

3ـ در سؤالي كه از خريداران شده است در مورد اينكه شناخت قبلي از محصول داشته‌اند يا فقط با پيشنهاد فروشنده و يا طراحي بسته‌بندي تمايل به خريد پيدا كرده‌اند چنين پاسخ‌هايي داده است :

گاهي از يك متخصص كه آشنايي با آن محصول دارد مشورت كرده ولي اغلب با نظر فروشنده و در گاهي اوقات هم با طراحي بسته‌بندي تمايل به خريد پيدا كرده‌اند ولي در بيشتر موارد شناخت قبلي و نظرات فروشنده مهم واقع شده و بسته‌بندي زياد اهميت نداشته است به خصوص در مورد وسايل كامپيوتري.

4ـ نظرات خريداران در مورد بسته‌بندي‌هاي حاضر در بازار، محصولات موس، كيبورد، مانيتور، كيس و اسپيكر اين چنين است:

بسته‌بندي‌هايي كه وارداتي هستند اكثراً خوب مي‌باشند و كيفيت بسته‌بندي‌هاي حاضر در بازار خوب است و در نظر ديگري آمده است كه بسته‌بندي‌هاي موس و كيبورد و اسپيكر در فروش آنها نقش زيادي دارد ولي در بسته‌بندي‌ كيس از اهميت كمتري برخوردار است زيرا خود كيس از نظر ظاهري مهم و به فروش مي‌رسد و در نظر ديگري چون اين محصولات قطعات ظاهري هستند بايد شكيل‌تر و رنگهاي مناسبتري داشته باشند و نظر ديگري هم اينچنين است كه بسته‌بندي اين محصولات بايد از نظر ظاهري بهتر شوند اما از نظر قيمت براي توليدكنندگان ارزان‌تر تمام شود.

5ـ گرافيكي‌بودن (پيكتوگرام) طرح‌هاي روي بسته‌بندي‌ها مورد توجه قرار مي‌گيرد يا عكس كامل يا ديتيلي از آن تصوير قابل قبول‌تر است . پاسخ‌ها چنين آمده است: كه خريدار در بيشتر موارد ترجيح مي‌دهد محصولي را خريداري نمايد كه اگر خود محصول قابل رؤيت نيست حتماً يا لااقل عكس آن روي بسته‌بندي وجود داشته باشد تا بتواند شكل ظاهري آن را ببيند و در پاسخي ديگر آمده كه عكس محصول نقش يك نمونه را ايفا مي‌كند يعني نمونه‌اي از محصول را به خريدار نشان مي‌دهد و حدوداً 50% از افراد با آوردن پيكتوگرام به جاي عكس آن محصول موافق‌تر بودن و استقبال مي‌كردند و چندي از خريداران معتقد بودند كه هر دوي آنها با هم جالبتر و جذاب‌تر مي باشند.

6ـ در سؤال درصد تأثير بسته‌بندي بر خريد آن محصول چنين پاسخهايي داده شده است: عده‌اي گفته‌اند كه بسته‌بندي براي قطعات جانبي 60 % و براي قطعات اصلي مانند مانيتور و ... 10% درصد مي‌باشد ولي گروهي بسته‌بندي را تا 90% هم بيان كرده‌اند ولي بيشتر افراد در پاسخ به اين سؤال 50 تا 70 درصد را گفته‌اند و افراد معدودي هم 20 تا 30 درصد را گفته‌اند.

7ـ در سؤالي كه اگر مارك خوب با يك بسته‌بندي نامناسب باشد خريداري مي‌كنيد يا مارك را همراه بسته‌بندي خريداري مي‌كنيد چنين پاسخهايي داده شده است: هر دو مهم است قطعه‌اي كه كيفيت مناسبي دارد بايد داراي بسته‌بندي مناسبي و خوب باشد تا كيفيت محصول را نشان دهد و گفته شده است كه مارك را همراه با بسته‌بندي خوب خريداري مي‌كنند. عده‌اي گفته‌اند كه مارك خوب هميشه بسته‌بندي خوبي هم دارد و در بعضي از آمار آمده است كه اگر مارك خوب باشد بسته‌بندي آن مهم نيست.

8ـ در جواب آخرين سؤال اين كه آيا شده كه قصد خريد نداشته باشيد و بسته‌بندي باعث جلب توجه شما بشود و شما آن را به خاطر بسته‌بندي خريداري كنيد اين چنين پاسخهايي آمده است: 50% افراد جواب منفي داده‌اند كه به نظر مي‌رسد فقط براي اين نوع محصولات به خاطر قيمت بالاي آنها و همچنين كاربردهاي خاص هر كدام اين چنين پاسخهايي آمده و 50% ديگر پاسخ بلي داده‌اند كه بيشتر براي محصولات كوچك كه مورد استفاده بيشتري دارند و امكان خراب‌شدن آن بيشتر است مانند: موس و كيبورد و اسپيكر را داده‌اند و گفته‌اند كه در محصولات بهداشتي، آرايشي و غذايي اين موردها بيشتر صورت گرفته است.

تحقيقات ميداني :

1ـ چه چيزي در بسته بندي باعث جلب توجه (خريدار) شده است؟

رنگ، فرم، مارك محصول

2ـ آيا فقط به خاطر بسته بندي اين محصول را خريداري كرده ايد؟

3ـ آيا شناخت قبلي نسبت به اين محصول داشته يا فقط با پيشنهاد فروشنده يا طراحي بسته بندي تمايل به خريد اين محصول پيدا كرده ايد؟

4ـ در مورد بسته بندي محصولات (موس، كيبورد، مانيتور، كيس و اسپيكر) چه نظراتي داريد؟

5ـ بيشتر از بسته هايي كه طراحي آنها به صورت گرافيكي (پيكتوگرام) آمده است خوشتان مي آيد يا از بسته هايي كه عكس محصول را دارد؟

6ـ چند درصد بسته بندي بر خريد شما تأثير گذار است؟

7ـ مارك و بسته بندي هر دو مهم (اگر مارك خوب با يك بسته بندي نامناسب باشد مي خريد يا مارك را همراه با بسته بندي خريداري مي كنيد)؟

8ـ شده كه قصد خريد نداشته، بسته بندي باعث جلب توجه شده و به داخل مغازه رفته و خريد كرده ايد؟

1ـ چقدر بسته بندي محصولات در فروش محصول مهم است؟

2ـ خريدار بيشتر به مارك نگاه مي كند يا به بسته بندي؟

3ـ چه بسته بنديهايي با چه رنگهايي بيشتر جلب توجه مي كند؟

4ـ امكان دارد كه از يك مارك با دوبسته بندي متفاوت آورده شود و كدام يك فروش بيشتري داشته؟

5ـ چه رنگهايي بيشتر در بسته بنديها استفاده شده است؟

تأثير رنگ در بسته‌بندي:

رنگها نه تنها در روحيه انسان تأثير قابل ملاحظه‌ دارند بلكه تحقيقات جديد ثابت كرده است كه رنگها روي اعصاب و بدن آدمي نيز مؤثر هستند. در تعيين رنگ بسته‌بندي الزاماً بايد به انتخاب گروه يا جامعه واقف شد و  هر درجه از رنگها كه ضعيف يا قوي باشند خصايص و تأثير ويژه‌اي دارند كه خصايص يك رنگ ممكن است در كشورها و جماعت مختلف هم تأثير متفاوت بگذارد.

وجود ارتباط صحيح بين رنگ بسته و محتوي آن، تناسب رنگ با موارد استفاده مصرف و جلب اعتماد مصرف‌كننده از عملكردهاي مؤثر رنگ‌ها است.

رنگها به هيچ وجه قابل توجيه نيستند لذا موارد استفاده از آنها از نظر روانشناسي در هر نقطه‌اي از دنيا متفاوت مي‌باشد و به همين دليل درك رنگ در ارتباط با نوع توليد محصول براي ما امري بس مشكل است.

عوامل مؤثر در انتخاب رنگ:

1ـ در نظر گرفتن سن خريدار

2ـ محل زندگي خريدار

3ـ آب و هواي محل فروش

4ـ در نظر گرفتن فرهنگ و اعتقادات خريدار

5ـ انتخاب رنگ به عنوان يك نشانه تبليغاتي

6ـ جلب توجه و خودنمايي كالا در محل فروش

7ـ در نظر گرفتن تناسب رنگ با طرح و فرم بسته

رابطه رنگ و وزن اجناس:

انسان بين رنگ و وزن اجناس رابطه‌اي به پندار مي‌آورد. معمولا رنگ سفيد و رنگ زرد را سبك احساس مي‌كند، بنفش تيره و سياه سنگين‌ترين وزنها را به فكر مي‌آورند.

سفيد:

 كمترين وزن تخميني را القاء كرده و رنگهاي زرد،‌ آبي، بنفش، خاكستري، قرمز و سياه به دنبال رنگ سفيد به تدريج سنگينتر احساس شدند از اين  تحقيق برمي‌آيد كه رنگ بسته‌ها در القاء وزن آنها مؤثر است. رنگهاي گرم، تحريك‌كننده و مولد حركت و جنبش و رنگهاي سرد داراي حالتهاي انفعالي و بي‌حركت مي‌باشند.

جاذبه‌هاي بسته‌بندي:

زماني يك بسته‌بندي موفق خواهد بود، كه بتواند جاذبه‌هاي زير را منتقل كند :

1ـ جاذبه كلام داشته باشد: يعني تلفظ نام كالا و شعار تبليغاتي آن راحت باشد، ساده و در خاطر به راحتي ماندگار شود.

2ـ جاذبه طراحي داشته باشد: يعني طرح مناسب داشته باشد چون هر چقدر بسته‌بندي يك كالا از نظر فرم، طراحي گرافيك و تايپوگرافي زيبا باشد در افزايش جذابيت كالا مؤثرتر است. طرح بسته‌بندي بايد طوري باشد كه خواص محصول درون خود را تداعي كند. طرح بايد بسيار ساده و از شلوغي آن اجتناب كرد.

3ـ  جاذبه حفظ و نگهداري داشته باشد: از مهمترين وظايف پوشش بسته‌بندي حفظ و نگهداري ماده به صورت خيلي خوب مي‌باشد و از طرفي هر قدر بسته داراي جاذبه حفظ و نگهداري مناسب باشد همين جنبه حفاظتي پشتوانه جنبه ارتباطي بسته‌بندي تلقي مي‌شود و امنيت خاطر مصرف‌كننده را تأمين مي‌كند.

4ـ جاذبه كميت و كيفيت مناسب داشته باشد: طبيعي است موفقيت دلخواه در فروش محصول، حاصل نخواهد شد، چون خريدار با توجه به پولي كه بابت محصول مي‌پردازد و با توجه به رقابت بازار و محصولات مشابه در بازار توقع دريافت محصولي با كيفيت و كميت مناسب را دارد و معمولاً‌كالاهايي كه از ارزش بالايي برخوردارند ولي داراي حجم كم و كوچك هستند مانند: عطر، ادكلن، زعفران و ... بايد از نظر طراحي بسته‌بندي چشم‌نوازتر و چشمگيرتر باشد.

5ـ جاذبه تبليغات داشته باشد: با توجه به بازار رقابت نياز است، كه پيام تكنولوژي به صورت مستقيم براي مشتري و خريدار ارسال شود و اين هنر تبليغات است كه ايجاد جذب بيشتر براي محصولات توليدي كند. هرگاه خريدار در محيط تبليغاتي بسيار قرار گيرد سابقه ذهني بيشتري از محصول پيدا مي‌كند و محصول را راحت‌تر انتخاب مي‌كند.

6ـ جاذبه قيمت داشته باشد: جاذبه قيمت در بازار رقابتها آنقدر مهم است كه برخي از توليدكنندگان به عنوان يك استراتژي معتقد است. جنس را بايد آنقدر ارزان تهيه كرد، كه خريدار براي خريد آن اصلاً احتياج به فكر كردن نداشته باشد.

نقش و كاربردهاي اجتماعي و اقتصادي بسته‌ها:

بسته‌بندي در زندگي تجاري و فردي انسان نقش عمده‌اي ايفا مي‌كند و سه‌چهارم محصولات نياز به بسته دارند و 90 درصد اين بسته‌ها مربوط به اقلام غذايي و نوشيدني‌ها است.

بسته‌بندي بين 1.4 تا 40 درصد قيمت كل محصول است. طراحي بسته‌ها در مقوله بسته‌بندي نقش عمده‌اي ايفا مي‌كند اين بسته‌ها بايد جنبه‌هاي گوناگون اجتماعي- اقتصادي داشته باشد.

الف: آگاهي‌دهندگي در قبال بهداشت: يعني اينكه محصول شامل چه مواد و داراي فرضاً چه نوع ارزش غذايي است.

ب: جنبه خانوادگي يا فردي: محصولات بايد در بسته‌هايي قرار گيرند كه هم جنبه مصرف خانوادگي و هم نيازهاي فردي را تأمين مي‌كندبه عبارت بهتر ابعاد بسته‌ها مهم است.

ج: جنبه اقتصادي: سطح كيفيت بسته‌ها و اندازه آنها مي‌تواند به گونه‌اي باشد تا پاسخگوي قدرت خريد با سطح‌هاي متفاوت باشد.

د: بديع‌بودن: محصول نو و جديد به بسته‌بندي بديع و نو ظهور نياز دارد. بنابراين جنبه مذكور هم از اهميت برخوردار است.

هـ : نياز به برچسب: بسته‌ها بايد از نظر جهت قرارداده شدن آنها برچسب داشته باشد مثل علامت چتر كه معلوم مي‌كند بسته از كدام طرف بايد قرار داده شده و يا حمل شود و يا علامت ظرف كريستال براي محصولات شكستني. برخي از برچسب‌ها هم كه محتويات بسته‌ها را مشخص مي‌سازند.

بسته اوليه:

در واقع پيمانه‌اي است كه محصول را مستقيماً دربر مي‌گيرد. قوطي‌ها، پيمانه‌ها و شيشه‌ها و كارتن‌ها و ...

بسته ثانويه:

هر لايه بيروني كه به نحوي از آنجا به حفظ، جابجايي، اطلاع‌رساني و به نمايش محصول مي‌پردازد بسته ثانويه خوانده مي‌شود.

بسته‌بندي نوع سوم:

اين نوع بسته‌بندي در واقع به بسته‌بندي‌هايي اطلاق مي‌شود كه هدف اصلي آنها انبار كردن و سپس جابجايي كالاست. مقواهاي قهوه‌اي و كارتن‌ها، اصلي‌ترين صورت‌هاي اين نوع بسته‌بندي به شمار مي‌روند. جعبه‌هاي بزرگ در انبارها نيز از همين نوع سوم هستند در هر حال سه نوع بسته‌بندي كاملاً نظر به كاربردهاي متفاوت آنها بسيار ضروري هستند.

هر بسته و هر بسته‌بندي از نظر مبنايي بايد به پنج هدف توجه كند:

1ـ در برگيري: بسته اوليه بايد با هدف حفظ كالا و در بر گرفتن آن طراحي مي‌شود مثلاً تيوپي كه خميردندان را در بر مي‌گيرد.

2ـ  اطلاع‌رساني: برچسبهايي كه بر روي بسته‌ها قرار مي‌گيرند بايد معرف سازنده محصول، نحوه استفاده از محصول، حاوي هشدارهاي مربوط به مصرف مي‌شود و معرف محتويات بسته باشند، درج بسياري از اين اطلاعات از نظر قانون و يا مقررات اجباري است.

 3ـ حفاظت: بسته‌ها بايد به نحوي طراحي شوند كه مانع نشت محصول، مانع فاسدشدن آن و شكسته شدن محصولات شوند، علاوه بر اين مقولاتي چون تأثيرات درجه حرارت، گرد و غبار گرفتگي، رطوبت و نم و ميكروب و... در نظر گرفته شوند.

4ـ حمل و نقل: حمل و نقل آسان و توأم با ايمني نيز از اهداف ديگر در طراحي بسته‌هاست. اين امر بر توليد كالا تا ارسال آن براي كلي‌فروشان و توزيع بين خرده‌فروشان و تا رسيدن به دست مصرف‌كننده نهايي حاكم باشد.

5ـ نمايش‌دهندگي: جذابيت و تماشايي بودن يك بسته، قطعاً در ميزان فروش آن نقش دارد و اين يك ابزار بازاريابي است. اندازه رنگ، مارك و ساير جنبه‌هاي بصري يك بسته، همه و همه در چشم‌نواز بودن آن نقش دارند.

نام ها و مارك ها :

يك پيشرفت تقريباً جديد در بسته بندي نوشته شدن نام كمپاني و محتويات درون بسته بندي ، بر روي آن است . در دهه 1660 ، واردات به انگلستان ، شروع به فريب دادن مردم كرد و عبارت « بگذاريد خريدار آگاه باشد » متداول شد . اجناس ناخالص و با كيفيت پايين به عنوان بهترين به خريدارها فروخته مي شد . تاجران درستكار كه از اين فريبكاري آزرده خاطر بودند ، شروع به مارك گذاري اجناسشان كردند . مارك هاي تجاري رسمي در سال 1866 توسط برادران اسميت پايه گذاري شد . اين يك ايده تازه بود . « استفاده از بسته بندي به منظور تعريف كالا براي نفع خريدار» در سال 1870 اولين مارك تجاري ثبت شده آمريكايي به كمپاني رنگ شيميايي agle Arwill داده شد . امروزه در حدود 750000 مارك تجاري ثبت شده تنها در ايالات متحده وجود دارد . نام ها اكنون اطلاعات زيادي به منظور حفاظت كالا و اطلاع رساني به مردم در بر دارند .

چكيده از ظروف ساخته شده به دست طبيعت تا استفاده از مواد و پروسه هاي پيچيده ، بسته بندي تفاوت چشم گيري را شاهد بوده است . فاكتورهاي مختلفي به اين رشد كمك كرده اند . احتياجات مردم ، رقابت در بازار حوادث معمولي (مثل جنگ ها) تغييرات شيوه هاي زندگي و كشفيات و اختراعات . همان طور كه پيشرفت هاي گذشته تنها از يك علت سرچشمه نگرفته اند ، نيروها و فاكتورهاي متعددي براي پيشرفت و ساختن بسته هاي آينده مورد نياز است .

توليد خوب و انبوه نيازمند بسته بندي مطلوب و در خور خود مي باشد :

مهم ترين نكته و ويژگي هاي ظاهري يك كالا در نوع بسته بندي آن كالا خلاصه مي شود . طرح يك بسته بايد از فيلتر يك طراح حجم بسته بندي عبور كند طراحي حجم بسته بندي آميخته اي از طراحي صنعتي و طراحي گرافيك مي باشد . يك طراح گرافيك در صورت داشتن اطلاعات اساسي در رابطه با طراحي صنعتي بنا به خلق ايده هاي گرافيكي مي تواند يك طراحي حجم بسته بندي قابل قبولي داشته باشد . امروزه قبل از اين كه بسته بندي هاي يك كالاي در حال توليد آماده شود ابتدا در برنامه نويسي تبليغات و در بخش تحقيقات اوليه ايده هاي ابتدايي ، جنس بسته ، اندازه ، ميزان حجم آن ، نام و الگو مشخص و با شخصيت پردازي طراحي آن انجام مي شود . مدير كمپين با گرافيست ها و طراحان بسته بندي در مورد بسته جديدي كه خلق خواهد شد تبادل نظر و مبادله افكار خواهند داشت . بسته جديد محصولي است كه قرار است در بهترين نقطه فروش بازار قرار گيرد و در كنار پيام هاي تبليغاتي كه از طريق رسانه هاي متفاوت در اختيار مصرف كنندگان قرار خواهد گرفت اثر رواني خود را براي انتخاب و خريد بسته مورد نظر القا كند . توليد خوب و انبوه نيازمند بسته بندي مطلوب و در خور خود مي باشد . سيستم توليد يكپارچه و منظم نيازمند مراعات بسته بندي و چاپ با  كيفيت مرغوب و به موقع مي باشد . صاحبان كالاهايي كه به كيفيت مي انديشند به بسته بندي و با ظاهر خوب و آراسته و با جنسيت مستحكم و مقاوم نظر مثبتي داشته اند .

نقش و اهميت گرافيك در بسته بندي و اهميت بسته بندي در انتخاب يك كالا توسط مشتري :

به طور كلي بسته بندي يعني « فروشنده خاموش » اين گفته يكي از بزرگاني است كه معتقد است از دهه 60 به اين طرف كه فروشگاه هاي بزرگ تاسيس شد رابطه بين فروشنده و خريدار كمتر شد و اين نظريه در سال 1960 به اوج خود رسيد كه فروشگاه هاي بزرگ تاسيس شد و خريداران وقت كمتري براي خريد داشتند و روز به روز اين مساله بيشتر شكل مي گرفت در نتيجه ارتباط فروشنده با خريدار از بين رفته و خود بسته بندي كالا بايد از كنار همسانان خود بيرون آيد و با خريدار صحبت كند اينكه به گونه اي اين پيام را به مشتري ارسال كند كه : (1) مرا نگاه كن ! (2) اطلاعات موجود را به مشتري بدهد (3) اينكه بيان كند چه چيزي در داخل من است و با چه نوع كيفيتي . و در مرحله آخر مشتري را قانع به خريد كند . نقش گرافيك به عنوان ابزاري هنري در خدمت صنعت وفروش بكار گرفته شد ؛ هميشه  هنر در خدمت تبليغ براي مذهب و دولت ها قرار مي گرفت ولي در اين دوره هنر در خدمت توليد ، فروش و تجارت قرار گرفت . بسته بندي از اين دهه به اوج خود رسيد و ارتباطات جهاني و راه ها كوتاه تر شد در اهميت بسته بندي بايد متذكر شوم كه كالا بايد هم از لحاظ مواد اوليه و هم از نظر زبان بصري براي مشتري قانع كننده باشد و بسته بندي صحيح و اصولي اين امر را سهل تر مي نمايد .